नयाँ बर्षको मध्यरात बीच सडकमा जे पनि हुनसक्छ !

रितु शाक्य

मध्यरात्रीको ठिक १२ बजे । चर्को स्वरमा एकैचोटी आवाज घन्किन्छ, ‘ह्याप्पी न्यु यर !’ पटाका पड्काएको पनि आवाज आउँछ ।

कस्तो मिठो निद्रा लागिरहेको थियो, झसङ्ग भएँ । उठेर झ्याल खोली बाहिर हेरें । बाटो पुरै तिहार झैं झिलिमिली पारिएको थियो । बाटोभरी मानिसहरु घुमिरहेका थिए । बाटोको दायाँ–बायाँ अनेक खानाका स्टल राखिएका थिए, जहाँ मानिसहरु रमाउँदै खाँदै रमाइलो गर्दै थिए । हरेक रेस्टुरेन्ट, होटेल, लजहरुमा डिस्को चल्दै थियो । धेरैजसो मद्यपान, धुम्रपानमा ब्यस्त देखिन्थे ।

एक छिनपछि एउटा नरमाइलो घटना भयो । एउटी तरुनी टिल्ल रक्सी पिएर बाटोको बीचमा ढलमल हुँदै रोइरहेकी थिई । साथमा एउटा युवा पनि ढलमल गर्दै जागिरहेको थियो । दुवै एक अर्कामा झगडा गर्दै थिए । हुँदा हुँदा त हाताहात नै भयो । सबले छुटाउन खोजे, झन् ठुलो संग्राम नै भयो । दुवै घाइते भए । दुवैलाई पुलिस आएर पक्डेर लगे ।

म झ्याल थुनेर पलंगमा पल्टिएँ । आँखा ढोका जस्तै खुल्लै भयो, निन्द्रा त भागिहाल्यो । नयाँ साल मनाउन आएकाहरुको ताल त्यस्तो छ । पहिलो दिन जेलमा, अर्को दिन के हुन्छ होला, म सोच्दै थिएँ । मानिसहरु नयाँ साल मनाउन खुब मरिहत्ते गर्छन् तर नयाँ सालको महत्व बुझेका भने खासै हुँदैनन् । मातिने गरी रक्सी पियो, चुरोट–हुक्का अनि के के जाति पियो, माछा मासु अनि के के परिकारमा रमायो, घुम्यो, रमाइलो गर्यो, त्यो मात्र त तरिका होइन नि नयाँ साल मनाउने ।

मलाई त कस्तो नरमाइलो लाग्छ यस्तो सब देख्दा । आजभोलिका युवापुस्ता कुन बाटोमा लागिरहेका छन् ? के चीजको कमी भएछ ? न शिक्षाको न अभिभावकको निगरानीको ? म त बुझ्नै सक्दिनँ । रात–रातभर होटेलहरुमा युवा युवतीहरुको भिड हुन्छ । विभिन्न नशाजन्य पेय पदार्थ पिएर रातभर सडकमा हल्ला गर्छन् । बेहोशीमा शरीरका कपडाको पनि ख्याल हुँदैन । मात्तिएर बाटोमै लडिरहेका हुन्छन् । यो सबको दोषी को हो ? अनि यस्तोमा बलात्कार, हत्या–हिंसा जस्तो जघन्य अपराध नहुने कसरी ? यसमा युवायुवतीको चेतनाको कमी त छँदैछ, अभिभावकको पनि लापरवाही अनि सरकार पक्षको पनि नीति नियमको कमी भएको हो कि जस्तो लाग्छ । सामाजिक रुपबाट पनि यो सब असभ्य लाग्छ । हामीले पैसा कमाउने व्यस्तताको धुनमा आफ्ना बच्चाबच्चीहरुलाई संस्कार दिन त चुकेनौं ? यसतर्फ हामी सबको ध्यान जानु जरुरी देखिन्छ । सरकारले पनि रात्रीको समयमा यसरी खुल्ला रुपमा मदिराको व्यापारलाई रोकथाम गर्नु पर्ने हो ।

आज यो अवस्था छ, यसको गहन चिन्तन भएन भने त झन् झन् यो समस्याले बिकराल रुप लिन सक्छ । देशलाई विकसित बनाउने यी युवापुस्ता यसरी बिग्रिन थाले भने भोलिको हाम्रो देशको अवस्था के हुने हो ? चिन्ता पो लाग्छ ।

आजभोलि हुनत जीवन विज्ञान जस्ता अध्यात्मिक र बैज्ञानिक विभिन्न आश्रमहरु पनि खुलेका छन् जहाँ घरमा संस्कारहिन भएका युवालाई सहि बाटो देखाउने, जीवनको मूल लक्ष्य चिनाउने, उनीहरुभित्र दविएका विविध सकारात्मक कुशल सम्भावनाहरु प्रस्फुटन गर्ने काम हुन्छ । सबैमा अध्यात्मको बारेमा जनचेतना जगाउन सके यस्ता विकृतिहरुको अन्त्य हुन सक्थ्यो । मानिसहरु फजुल खर्च जति पनि गर्न गाह्रो मान्दैनन् तर आफुलाई जिन्दगीभर सत्मार्गमा लाने र सद्बुद्दि दिने अनि सम्वृद्धिमा डोहोर्याउने ज्ञान लिनेतर्फ खर्चिनलाई लोभ गर्छन् ।

दैनिक योग, ध्यानजस्ता पूर्ण योगका निशुल्क कक्षाहरु तथा शिविरहरु कति छन् तर त्यसतर्फ धेरैको ध्यान गएको देखिदैन । खाली मोजमस्तीमा बानी लागेकाहरुलाई जीवन रुपान्तरण गर्ने यस्ता विधामा ध्यान खिच्न चुनौती नै छ । तैपनि कोसिस हामीले जारी राख्नै पर्छ ।

नयाँ सालको आगमनले सबको मन मस्तिस्कमा चेतना बढोस्, विगतका कमीकमजोरीलाई सुधार गर्ने अवसर सबलाई प्राप्त होस् । आधुनिकतामा भन्दा अध्यात्ममा सबको चाख बढोस् । जिन्दगीमा दिनयोग्य ध्यान, दान, लिन योग्य ज्ञान, धारण योग्य आत्मसन्तोष, त्याग्न योग्य अहंकार, गर्न योग्य करुणा र सेवा, अपनाउन योग्य सत्यता, पढ्न योग्य ग्रन्थ आदि सत्य कुराहरु ग्रहण गर्ने क्षमता सबलाई प्राप्त होस् ।

ॐ सर्वे भवन्तु सुखिनः
सर्वे सन्तु निरामयाः
सर्वे भद्राणि पश्यन्तु
मा कश्चिद् दुःख भाग्भवेत् ।

…
(नमस्कार ! नेपालनाम्चा तपाईंको मिडिया साथी हो । र, nepalnamcha@gmail.com मा परिचय, फोटोसहित मनका अनेक कुरा, सबै कुरा पठाउनुहोला ।)